W książce „Efektywna eksploatacja wodociągów” (Kraków 2004) autorstwa Pawła Dohnalika wprowadzono podział strat wody na dwa rodzaje:

- straty rzeczywiste,
- straty pozorne.

 

Jako główne przyczyny rzeczywistych strat wody w sieciach wodociągowych wskazano:

- przecieki wody z przewodów sieci wynikające z nieszczelności korozyjnych, z nieszczelności na złączach i na skutek innego rodzaju uszkodzeń awaryjnych,
- przecieki wody z nieszczelnego uzbrojenia przewodów takiego, jak dławiki zasuw, hydranty, zawory spustowe, zawory odpowietrzające i nawiertki połączeniowe,
- przecieki wody w urządzeniach u odbiorców w wypadku nie mierzenia ich przez wodomierz, (poniżej progu rozruchu wodomierza),
- przelewy wody ze zbiorników wyrównawczych,
- kradzieże wody.

 

Natomiast pozorne straty wody nie stanowią faktycznych ubytków wody z nieszczelnego systemu sieciowego, a jedynie wpływają na wartość obliczeniowego wskaźnika strat, to znaczy na wynik liczbowy bilansu objętości wody dostarczonej do sieci i sprzedanej odbiorcom. Na wysokość tych prawdopodobnych strat pozornych wpływają:

- dokładność pomiaru objętości wody dostarczanej do sieci,
- dokładność pomiaru objętości wody zużytej przez odbiorców,
- niejednoczesność odczytów przyrządów pomiarowych objętości wody w miejscu dostawy do sieci i u odbiorców.

Ustalenie proporcji strat rzeczywistych i pozornych w ogólnych stratach wody odgrywa kapitalną rolę przy podejmowaniu właściwych kroków zmniejszających te straty.

Jeżeli w bilansie dominują straty rzeczywiste i ich przyczyną są przecieki wody z nieszczelnych przewodów wodociągowych, to należy wzmóc wysiłki w wykrywaniu, lokalizacji i usuwaniu awarii oraz zwiększyć nakłady na remonty kapitalne sieci.

Natomiast, jeżeli krytyczną wartością jest udział strat pozornych, to należy zwiększyć dokładność opomiarowania wodociągu i odbiorców wody, korzystając z technologii zdalnego odczytu i bilansowania zużycia wody.